ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ

Η ομαλή ήβη και η φυσιολογική ωρίμανση του άξονα υποθάλαμο-υπόφυσης- ωοθηκών είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την έμμηνο ρύση και η απόκλιση από την φυσιολογική πορεία τους μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον κύκλο όπως την αριαομηνόρροια, την αμηνόρροια και την δυσλειτουργική αιμορραγία.

Παράγοντες που παίζουν ρόλο στις διαταραχές της εμμήνου ρύσεως είναι οι

·         το ψυχολογικό «στρές»

·          η υπερβολική άσκηση

·          το σύνδρομο Turners (45ΧΟ/45ΧΧ)

·          o υπογοναδοτροπικός και ο υπεργοναδοτροπικός υπογοναδισμός

·          η παχυσαρ κία και η αντίσταση στην ινσουλίνη

·          η υπερανδρογοναιμία ,πρώιμη αδρεναρχή, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

·          οι διάφορες μορφές της συγγενή υπερπλασίας των επινεφριδίων (όψιμες μορφές ανεπαρκείας 21 υδροξυλάσης και 3β- υδρόξυστεροειδή αφυδρογονάσης, ανεπάρκεια 11β-υδροξυλάσης και 17α- υδροξυλάσης)

·          διαταραχές της αυξητικής ορμόνης (GH)

·          διαταραχές της θυ- ρεοειδικής λειτουργίας και σπάνια  η υπερπρολακτίναιμία από προλακτίνωμα

·          διαταραχή πήξεως του αίματος (von Willebrand, έλλειψη Παράγοντα ΧΙ κλπ).

 

Στα φυσιολογικά εφηβικά κορίτσια η ωρίμανση του άξονα υποθάλαμο-υπόφυσης- ωοθηκών και η επαρκή ωρίμανση των ωοθυλακίων μαζί με την ωορρηξία πολλές φορές αργεί για 1-3 χρόνια προκαλώντας αραιομηνόρροια και δυσλειτουργικές αι- μορραγίες.

 Όταν αργεί η εμμηναρχή τότε αργεί και η εγκατάσταση της ωορρηξίας και είναι πιο συχνές οι διαταραχές του κύκλου Η εφηβική αραιομηνόρροια και η ήπια δυσλειτουργική αιμορραγία στα πρώτα 1-2 χρόνια μετά την εμμηναρχή συνήθως δεν απαιτούν θεραπεία επειδή είναι παραλλαγές της φυσιολογικής εφηβικής ωρίμανσης του άξονα

Δυσλειτουργικη αιμορραγία στην εφηβεία είναι κατά 90% η ανωορρηξία.

Καμιά φορά ακόμα και οταν  υπάρχει ωορρηξία, το ωχρό σωμάτιο μπορεί να μην  παράγει τις απαιτούμενες ποσότητες προγεστερόνης.

 Και στις 2 περιπτώσεις, λόγω της έλλειψης της προγεστερόνης τα οιστρογόνα δημιουργούν ανεξέλεγκτα ένα υπερπλαστικό, ασταθές στρώμα του ενδομητρίου. Χωρίς την προγεστερόνη να διεγείρει την τοπική έκκριση της προταγλανδίνης, δεν προκαλείται η απαιτούμενη αγγειοσύσπαση των αγγείων και η συστολή του μυομητρίου.

Στην ήπια εφηβική δυσλειτουργική αιμορραγία όπου η έμμηνος ρύση διαρκεί πέραν από 7 ημέρες ή ο κύκλος είναι λιγότερος από 21 ημέρες για παραπάνω από ένα μήνα αλλά ο αιμοτοκρίτης είναι φυσιολογικός τότε δεν χρειάζεται θεραπεία Εάν στην ήπια δυσλειτουργική αιμορραγία υπάρχει μεγάλη ροή κατά την έμμηνος ρύση, πολλές φορές μπορούμε να χορηγήσουμε ένα ήπιο αντι-προσταγλαδινικό φάρμακο όπως το μενφεναμικό οξύ ή άλλο μη-στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο με αντι-προσταγλαδινική δράση κατά την έμμηνος ρύση και θα ελαττωθεί η ροή του αίματος.

Στην μέτρια εφηβική δυσλειτουργική αιμορραγία όπου η έμμηνος ρύση έρχεται κάθε 1-3 εβδομάδες και υπάρχει ήπια με μέτρια αναιμία (αιματοκρίτης 33-34%), εάν έχουμε επιβεβαιωθεί ότι η έφηβος δεν είναι έγκυος, τότε θα χορηγήσουμε αντισυλληπτικό σκεύασμα με 30-35 μg. οιστρογόνο για 3-6 μήνες μαζί με per os σί- δηρο για τουλάχιστον 2 μήνες

 

ΥΠΕΡΑΝΔΡΟΓΟΝΑΙΜΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΚΑΤΑΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ

το σύνδρομο με δασυτριχισμό, διαταραχές στην έμμηνος ρύση και μειωμένη γονιμότητα ονομάζεται Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών. Στο Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών υπάρχουν οι εξής διαταραχές:

·         Αυξημένα ανδρογόνα

·         Διαταραχή εμμήνου ρύσεως

·         Υπερινσουλιναιμία και Αντίσταση στην Ινσουλίνη

·         οι Ραβδώσεις στο δέρμα (Striae),

·          η Αλωπεκία αρσενικού τύπου,

·         η Τριχόπτωση, τα Αυξημένα Ελεύθερα Οιστρογόνα,

·         η Παχυσαρκία, Διαταραχή της Εμμήνου Ρύσεως, Υπερηχογραφική εικώνα πολυκυστικών ωοθηκών και πολυκυστικές ωοθήκες,

·          Αυξημένο κλάσμα LH/FSH, και η Αύξηση της προλακτίνης.

Κορίτσια και οι γυναίκες με PCOS έχουν αυξημένες πιθανότητες να πάσχουν από αυτοάνοση θυρεοειδική δυσλειτουργία Hashimotos και Graves.

Λόγω της υπερινσουλιναιμίας στα εφηβικά κορίτσια με PCOS, η θεραπεία με μετφορμίνη έχει επίσης προταθεί επειδή βελτιώνει την διαταραχή στον μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπαρών οξέων και ελαττώνει τα επίπεδα της ινσουλίνης με αποτέλεσμα την ελάτωση των επιπέδων των ανδρογόνων.

Όπως και στις ενήλικες γυναίκες, όμως, η χρήση των αντισυλληπτικών με αντι- ανδρογόνα έχει επίσης προταθεί για τα εφηβικά κορίτσια με PCOS

 

ΚΥΣΤΕΙΣ ΤΩΝ ΟΩΘΗΚΩΝ ΚΑΤΑΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ

 

Η θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία της ασθενούς, την κλινική εικόνα και την κλινική εκδήλωση και το μέγεθος της κύστης της ωοθήκης.

 Οι ωοθηλακικές (follicular) κύστεις εξαρτώνται από την ορμονική ρύθμιση και συνήθως εξαφανίζονται χωρίς θεραπεία εάν παρακολουθηθούν

Ασυμπτωματικές κύστεις <5 cm σε διάμετρο με φυσιολογικό υπερηχογράφη- μα ωοθηκών και φυσιολογικές αιματολογικές εξετάσεις μπορούν να παρακο- λουθηθούν, όμως (5) Εάν η κύστη είναι >5 cm, ή επιμένει και δεν ελαττώνεται σε μέγεθος μετά από την έμμηνος ρύση, ή είναι συμπαγές ή η ασθενής έχει συνεχόμενο κοιλιακό άλγος και υπάρχουν επιπλοκές όπως αιμορραγία κλπ., τότε συνιστάται χειρουργική αφαίρεση της κύστης